Konstantin Stanislavski heeft technieken ontwikkeld om acteurs meer levensecht te laten gaan acteren. In plaats van de uitvergrootte buitenkant spelen van binnenuit. Ik geef les in deze technieken en de verfijning - Method Acting.

Een belangrijk uitgangspunt voor Stanislavski is: doe niet alsof maar doe zoals (jij zou doen als jij in die omstandigheden was). Dat betekent dat je de omstandigheden waarbinnen het logisch wordt om je tekst te zeggen goed moet kennen.
Een acteur doet onderzoek om antwoord te kunnen geven op de vraag ”Wat leidt er toe dat ik op dat moment op die plaats ben, met wie, waardoor het niet anders kan dan dat ik de woorden uitspreek die in het script staan.” Het is vooral een zoeken in jezelf.

Veel informatie over onszelf hebben we al jaren niet meer paraat. We leven min of meer bij de dag en leiden ons leven omdat het deels geleid wordt door de dingen van de dag. We hebben gespeeld, ervaren, ontdekt, gevoeld, geroken, gehoord, en al die informatie is in ons opgeslagen. Natuurlijk is het goed dat je dat niet alle dagen allemaal paraat hebt, dat zou gewoon teveel zijn. Een mens kan maar een beperkte hoeveelheid informatie paraat en actief hebben. De rest ligt opgeslagen in ons onder – en onbewuste. En soms in onverwachte situaties “floept” er zomaar weer iets naar boven.

Ik herinner mij dat een geur tijdens een kampeervakantie als volwassene mij deed denken aan een schaafwond op de basisschool. Ik weet nog dat de meester van de bovenbouw mijn wond verzorgde. Ik vond hem eigenlijk wat eng want hij was de baas van de school,  en dat was voor mij een rare combinatie. Allerlei gedachten kwamen naar boven naar aanleiding van die geur en pas toen kon ik het herkennen: de wond werd behandeld met kamillezalf. Ik had dat jarenlang niet geweten.

Al die kennis in ons zit er tot we het nodig hebben. En dat gaat om het hele scala aan herinneringen: of dat nou emotionele, zintuiglijke of fysieke herinneringen zijn. Als acteur ben je voor een groot deel bezig bij je rolvoorbereiding om te zoeken in al die herinneringen naar wat bruikbaar is voor de rol die je gaat spelen. Elke emotie gekoppeld aan een herinnering kan een metafoor zijn die bruikbaar is voor je rol. Gelukkig mag dat een metafoor zijn, stel je voor dat je alles werkelijk eerst zou moeten hebben ervaren; dan wilde ik dat er nooit meer films met moordenaars werden gemaakt.

In haar boek The Power of the Actor schrijft Ivana Chubbuck een mooi voorbeeld: Acteur Barry Pepper mocht auditie doen voor de rol van Daniel Jackson in de film Saving Privat Ryan. Maar Barry had nog nooit iets meegemaakt dat ook maar linkte aan een oorlog. Sterker nog, In die periode was zijn aandacht volledig bij zijn aanstaande bruiloft, dus alleen maar redenen om heel happy te zijn. Met Ivana ging hij op zoek naar omstandigheden waar de stress, de emotionele worsteling vergelijkbaar was met wat de soldaat moest doormaken. En die zetten volop in de voorbereidingen naar zijn eigen bruiloft. Een totaal andere situatie, totaal andere context maar wat bleef wat het gevoel. En hij gebruikte dit met succes. Hij kreeg de rol, speelde de sterren van de hemel en het publiek kon volledig meeleven met deze jonge gestresste soldaat. Omdat hij in zichzelf de juiste metafoor had gevonden en die van toepassing op de scene had gemaakt.

Eigen herinneringen gebruiken kan ook louterend werken. Gister nog hoorde ik een ander prachtig voorbeeld: een actrice betrapte ’s nachts een inbreker in haar huis. Hoewel er door de heterdaad niets werkelijk gestolen werd hakte dit er emotioneel behoorlijk in. De volgende dag moest zij voor kinderen de rol van Roodkapje spelen. Nog nooit zagen kinderen zo duidelijk hoe bang Roodkapje voor de wolf was. En ze troosten, aaiden en streelden Roodkapje, zonder te weten dat ze ook hielpen bij het verwerken van de inbraak.

Toch zeg ik altijd tegen mijn cursisten: kies bij voorkeur iets dat je al verwerkt hebt. Als acteur moet je in staat zijn het aan het eind van de scene los te kunnen laten wat er net gebeurde, om de volgende scene in kunnen stappen.Zo hou je controle over je rol. Net zo goed als dat je wel een dronkaard kunt spelen, maar de rol lukt niet als je zelf dronken bent.

De herinnering blijft…