"Jij doet altijd zo impulsief, denk toch eens na!" Dat heb ik wel eens te horen gekregen en wel zo vaak dat ik ging denken dat ik iets verkeerd deed. Een definitie van impulsief:
"Impulsief is plots, zonder er eerst over na te denken, zonder overweging. Een impulsieve handeling is dus een handeling die je gewoon doet zonder er eerst over nagedacht te hebben."

We starten ons leven direct vanuit de baarmoeder met impulsen en toch lijkt het alsof we daarna er hard aan moeten werken die weer af te leren. Zodra ons denken geactiveerd is wordt die verheven tot een groter goed dan de impuls. En ik bleef maar onnadenkend doen... oei!

Denken is een groot goed, laten we wel wezen. Het is belangrijk om na te denken als je oversteekt. Let goed op, zodat je niet wordt overreden. Nadenken is ook goed als je een keus moet maken. Wil ik bruin of wit brood, koop ik een huis of ga ik huren, zit ik op de juiste werkplek of wil ik iets anders.... enz. Mensen en dieren denken. Ze kunnen uit wat er gebeurt in hun omgeving conclusies trekken en van daar uit handelen. Een aap weet heel creatief te zorgen dat hij toch uiteindelijk die lastig te bereiken banaan kan pakken. Hier noem ik het bewust conclusies, niet denken. Oorzaak en gevolg kunnen bezien. Het ruiken van de geur van een vijand doet een hele kudde op hol slaan. De mens en het dier verschillen niet zo veel dus, dacht ik. Ik las op de website "Wetenschap in beeld":

Dus.... weinig verschil? Maar ik schat mezelf toch ook echt in als een weldenkend mens? Dat kan ik namelijk ook heel goed (oke, voortschrijdend inzicht en ouder worden helpt mee in dat proces).  

Mijn impulsiviteit ligt meer in de lijn van spontaan iets zien en dan gaan doen. Als kind wilde ik geld verdienen, in no-time had ik een krantenwijk. Maar ik had niet bedacht dat dat gewoon tijd kost, dat ik dan mijn huiswerk- en vriendinnentijd anders moest indelen. Door de tijdnood, die ik zelf creëerde door spontaan andere dingen te doen dan de krantenwijk, heeft mijn moeder de wijk een aantal keren van me overgenomen (en heel lief mocht ik wel zelf het geld houden). Hoe erg is dat?  Ik heb het niet lang gedaan, want wat ik wilde was een extra zakcentje hebben, niet al dat werk wat daarvoor gedaan moest worden (pre-pubertijd...). Was het een impuls die ik had moeten bedwingen? Waarover ik na had moeten denken? Misschien. Nu kan ik zeggen dat in die periode ook een aantal lessen voor me zaten. Bijvoorbeeld het inzicht dat ik gewoon geld wilde hebben, zonder dat werk erbij en dat het zo niet werkt in het leven. En dat dit soort werk, de vastigheid, mij niet lag. Zoals ik ook in mijn andere banen ontdekte. Ik kon prima in de zorg werken met een onregelmatig rooster. Dat gaf me het gevoel dat ik nog steeds impulsief van alles kon gaan doen. Maar zodra de regelmaat kwam ging het wringen. Ik heb dat nog altijd. Ik hou van kortdurend werk. Daarom duren mijn lessen niet langer dan 10 avonden, klopt trainingsacteren zo bij me en werk ik het liefst projectmatig in de regie. (Ja dat doe ik allemaal nog altijd, lezers van eerder blogs weten dat ik daar mijn keuzestress ook wel over heb gehad)

Mag impulsiviteit niet bestaan? Ik hoor vaak het 'etiket' ADHD, hup, pillen, want dan heb je rust om dingen te overdenken in plaats van overal in te duiken en je af te laten leiden. Ik zag eens een kleuter een heerlijk grove schildering maken, ver buiten de lijntjes maar met enorm veel enthousiasme. Het werd niet goed bevonden, ze moest leren tussen de lijntjes te blijven. "je kunt later ook niet altijd overal buiten de lijnen, dus leer het maar vroeg". 

Maar impulsieve mensen gaan op onderzoek! Ze zijn nieuwsgierig, ontdekken, leggen verbindingen die niet meteen logisch lijken, kijken voorbij het bekende...  Impulsieve mensen blijven leren! Zonder impulsief gedrag van de mens was de mens niet de mens geworden die hij nu is. Dat is toch van enorme waarde? Impulsiviteit is een groot goed en stuurt juist het nadenken op hogere niveaus! En het maakt dat je soms fouten maakt, verkeerde keuzes en zo. Nou en? De beste leerschool is de eigen ervaring. Impulsief een verkeerde keus gemaakt? gefeliciteerd. Dat is een goeie les. Impulsiviteit laat je denken, het weerhoudt je er juist niet van. Alleen denk je vaker achteraf, in plaats van vooraf. En daardoor kan je juist verbanden leggen, omdat je in je impulsiviteit wel weer iets hebt ervaren.

Kunnen we de maatschappij veranderen? Meer ruimte maken, impulsief gedrag en denken weer gelijkwaardig aan elkaar maken?

Graag....